ژینوساید اصطلاحی یونانی و بە معنی از بین بردن یا حذف یک نژاد مشخص است، کە ممکن است با انگیزەهای مذهبی، ملی یا نژادپرستانە انجام دادە شود. این اصطلاح برای نخستین بار توسط “رافائل لیمکین” کارشناس حقوقی در کنفرانسی در سال ١٩٣٣ کە در مادرید برگزار شدە بود، بە کار رفتە و در سال ١٩٤٢ بە صورت مکتوب بە ثبت رسیدە است؛ کە خود یکی از کسانی بود کە تمام افراد خانوادەاش توسط آلمان نازی کشتە شدند. و نهایتأ در دسامبر ١٩٤٨ در پاریس بە تصویب رسید.
ژینوساید موضوعی جهان شمول است و بسیاری از مردمان جهان کم و بیش در طول تاریخ ژینوساید شدەاند، اما هنگامی کە از کوردستان سخن بە میان می‌آید با موضوع متفاوتی مواجە می‌شویم، در چارچوب سیاست کشورهایی کە کوردستان در آن تقسیم شدە (ایران، عراق، ترکیە و سوریە) مسألەی ملت کورد همچنان حل‌نشدە ماندە است و تقسیم و از بین بردن ملت کورد همچنان ادامە دارد. بە همین دلیل این ملت در طول سالیان گذشتە تا بدینجا بە عنوان ملتی تحت ستم با مخاطرات بزرگی همچون از بین بردن و حذف تاریخ، فرهنگ، اقتصاد و هویت و … روبەرو شدە است؛ بە طوری کە روز بە روز بە صورت فراگیری در راستای برهم زدن ویژگی‌های آن گام برداشتە می‌شود. سیاست کشورهای مذکور در قبال کوردستان عبارتست از از بین بردن تمدن و فرهنگ، تحریف تاریخ کە هموارە کوشیدەاند واقعیات تاریخی را پنهان سازند.
در کوردستان ایران نیز بە ویژە در تاریخ معاصر چندین سیاست خشونت‌آمیز با هدف حذف هویت و فرهنگ و از بین بردن این ملت از سوی حاکمیت بە کار بردە شدە است. در اینجا با آوردن شیوەهای گوناگون ژینوساید و تلاش حاکمیت‌های مختلف در راستای ژینوساید ملت کورد در کوردستان ایران، بە ادامەی بحث خواهیم پرداخت.
ژینوساید فیزیکی: کشتن و از بین بردن افراد جامعە، بە صورت مستقیم یا غیرمستقیم، مانند تیرباران، زندە بە گور کردن، نسل کشی، مفقودالأثر کردن و اعدام و … صورت بگیرد، در چارچوب ژینوساید فیزیکی قرار می‌گیرند.
کوردستان چە در زمان حکومت پهلوی و چە پس از آن و با بر سر کار آمدن جمهوری اسلامی، بە طور مداوم از طریق “تغییر دموگرافی کوردستان”، “ممنوعیت زبان کوردی”، “کوچ اجباری”، “بە تاراج بردن ثروت و سامان ملی کورد” و “تحریف تاریخ” و ده‌ها برنامە و پلان دیگر، با هدف ذوب کردن ملت کورد در ملت بالادست درصدد آسیمیلەی آن برآمدە و از این رهگذر خواستەاند سرزمین کوردستان را غصب کردە؛ و یا هویت ملی آن را از معنی تهی کنند. بە طور مثال در تاریخ معاصر و در همین ایام حاکمیت جمهوری اسلامی می‌توان بە کشتار نوروز خونین سنندج، نسل کشی “قارنی”، “قلاتان”، “یوسف‌کند”، “اندرقاش”، “سوفیان” و چندین روستای دیگر کوردستان و همچنین اعدام دستەجمعی ٥٩ جوان مهابادی اشارە کرد.
این سیاست ضدکوردی طی ٤ دهە از حاکمیت یاغی‌گرانەی جمهوری اسلامی ایران تاکنون نیز با انواع شیوەها از جملە بگیر و ببندها، اعدام و مفقودالأثر کردن فرزندان ملت کورد همچنان ادامە دارد.
ژینوساید فرهنگی: بە معنی ممنوعیت بە کار بردن و یادگیری و تحصیل زبان مادری، تحریف تاریخ و تشویش فرهنگی، از بین بردن آثار تاریخی و تمدن منطقەی مورد نظر است.
در ایران و در اثنای دو جنگ جهانی، حکومت تهران با اعمال سیاست‌های خشونت‌آمیزی علیە ملت کورد کە بخشی از آن عبارت بود از ممنوعیت پوشش لباس و بە کار بردن زبان کوردی و همچنین کوچ اجباری بخش قابل توجهی از جمعیت کوردستان بە سایر مناطق ایران، کە پیشتر نیز توسط حکومت صفویە صورت گرفتە، بە لحاظ فرهنگی اقدام بە ژینوساید این ملت کردە بود. در سال ١٣١٦ بخش اعظمی از طوایف “گلباخی، جلالی و پیرانی”، بە مقصد شیراز و کرمان کوچاندە شدەاند، در نگرش و سیاست رژیم شاهنشاهی هیچ گاه ملت کورد بە عنوان یک ملت مستقل بە رسمیت شناختە نشدە و این ملت را یکی از طوایف ایران معرفی کردە و زبان کوردی را نیز همچون یکی از لهجەهای زبان فارسی دانستە است.
این سیاست و نگرش ضد کوردی در راستای از بین بردن هویت این ملت همچنان بە قوت خود باقیست و ملت‌های تحت ستم در این کشور برای مثال ملت کورد از حق خواندن و تحصیل بە زبان مادری خود محروم هستند، در حالی کە در اصل پانزدهم قانون اساسی ایران بە حق خواندن بە زبان مادری در کنار زبان رسمی کشور برای سایر ملت‌ها تأکید شدە است.
سالانە بە طور مداوم اخبار مختلفی از از بین بردن آثار و اماکن تاریخی کوردستان و بە تاراج بردن آنها بە گوش می‌رسد، تلاش می‌شود تاریخ ملت کورد با روایات بی‌اساس تحریف شود و از برگزاری مراسمات فرهنگی و تاریخی این ملت همچون جشن ملی نوروز و چندین مراسم مذهبی مختص مناطق مختلف کوردستان ممانعت بە عمل می‌آید.
هم‌اکنون می‌بینیم کە وظیفەی خطیر حفاظت از هویت، محیط زیست، زبان و تاریخ و فرهنگ کورد بر دوش بخشی از فعالان سازمان‌ها و انجمن‌های مدنی، ادبی و فرهنگی است و تلاش می‌کنند تا از این راه با سیاست‌های کج‌دار و مریز حاکمیت مقابلە کنند و در این رابطە نیز قربانی دادەاند و بسیاری از افراد حق‌طلب در سیاه‌چالە‌های رژیم جمهوری اسلامی بە سر می‌برند.
ژینوساید اقتصادی: گرسنە نگه داشتن مردم، از بین بردن منابع آب، بر هم زدن محیط زیست، عدم وجود فرصت اشتغال و عدم ایجاد شرایط و ابزار تولید بخشی از این گونە از ژینوساید بە شمار می‌رود.
هنگامی کە از شرایط اقتصادی ایران سخن بە میان می‌آید، علیرغم وجود انواع منابع مهم و غنی اقتصادی، اما شرایط زندگی مردم در بدترین وضعیت ممکن می‌باشد و در کوردستان نیز وضعیت بە مراتب اسف‌بارتر است.
وضعیت معیشتی مردم در کوردستان ناگوار است و طی سال‌های اخیر نیز بە دلیل اعمال تحریم‌های آمریکا علیە جمهوری اسلامی و دخالت‌های رژیم در کشورهای منطقە و حیف و میل ثروت و سامان کشور در راستای تروریسم و تولید تسلیحات هستەای و خروج ایران از بخش قابل توجهی از قراردادهای جهانی، اقتصاد این کشور در آستانەی فروپاشی قرار گرفتە است.
اما صرف نظر از سیاست ناکارآمد و عدم برنامە برای زیرساخت‌های اقتصادی در ایران، موضوع کوردستان بە طور کل متفاوت است، هموارە حاکمیت‌های مختلف در ایران حول محور گرسنە نگه داشتن مردم کوردستان گام برداشتەاند، مردم کوردستان از نبود فرصت شغلی رنج می‌برند و حتی بسیاری از آنان جهت تأمین مایحتاج زندگی بە اجبار راهی سایر شهرهای ایران می‌شوند. می‌بینیم کە بخش زیادی از زمین‌های کشاورزی از سوی دولت و در راستای برنامەهای خود غصب و بە کار گرفتە می‌شود، از طرفی دیگر بخش دیگری از این زمینها کماکان مأوای مین‌های دورەی جنگ ایران و عراق است کە تاکنون خنثی و یا برداشتە نشدەاند، و یا در بسیاری از موارد این زمینها سوزاندە می‌شوند و برای مردم آن مناطق قابل استفادە نمی‌باشد. از بین بردن محیط زیست کوردستان بە ویژە مناطق کوهستانی زاگرس، اقتصاد مردم این منطقە را کە بە کار دامداری مشغول هستند و یا از طریق فروش گیاهان این مناطق برای مصارف دارویی و پزشکی چرخەی زندگی خود را می‌چرخانند را دچار ضرر و زیان جبران ناپذیری می‌کند.
بە غیر از موارد گفتە شدە از بین رفتن این جنگل‌های طبیعی بە گفتەی کارشاناسان محیط زیست تأثیر مستقیمی بر ایجاد سیل همان گونە کە در ایام نوروز سال گذشتە اتفاق افتاد گذاشتە است، و این خود ضرر و زیان جانی و مالی زیادی را متوجە مردم استان‌‌های کرماشان، ایلام و لرستان کرد.
بە سرقت بردن و انتقال منابع آب کوردستان _بە عنوان یکی از ارکان تولید_ بە مناطق غیرکورد یکی دیگر از سیاست‌های این رژیم است کە باعث گشتە وضعیت زندگی و معیشتی مردم کوردستان در شرایط بدی قرار بگیرد.
ژینوساید بیولوژیک: عبارتست از ممانعت مستقیم و یا غیرمستقیم از تولید نسل و یا رشد مجموعەای از افراد یک نژاد مشخص. هنگامی کە در جامعەای بە طور مداوم اقدام بە کشتار، زندان کردن، گرسنە کردن و از هم پاشیدن شرایط اقتصادی و مکانی ملتی خاص صورت بگیرد، این کار باعث عدم رشد و افزایش جمعیت آن ملت می‌شود. کە می‌توان این اقدامات و نتایج آن را در گونەای دیگر از ژینوساید جستجو کرد و آن هم ژینوساید روانی می‌باشد، هرچند تاکنون بە طور رسمی بە عنوان نوعی از انواع ژینوساید شناختە نشدە است، اما می‌تواند خطرناک‌ترین نوع آن باشد کە باعث افسردگی، ناامیدی، خودکشی و افتادن بە دام اعتیاد بە مواد مخدر و چندین پدیدەی خطرناک اجتماعی دیگر شود و جامعە را بە سوی نابودی سوق دهد.
About The Author
